Một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của quán ăn hay nhà hàng chính là giá bán món ăn. Nếu giá quá cao, khách hàng sẽ e dè; ngược lại, nếu giá quá thấp, lợi nhuận sẽ bị thu hẹp, thậm chí gây thua lỗ. Định giá món ăn trong menu hợp lý không chỉ giúp đảm bảo lợi nhuận mà còn tạo sự cạnh tranh, giữ chân khách hàng lâu dài. Vậy đâu là cách tính giá món ăn khoa học và chiến lược định giá nào phù hợp nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
1. Tại sao cần định giá món ăn hợp lý?
1.1. Ảnh hưởng đến lợi nhuận
Giá bán quyết định trực tiếp đến lợi nhuận. Nếu định giá sai, dù quán ăn đông khách, bạn vẫn có thể lỗ. Đặc biệt trong bối cảnh chi phí nguyên liệu ngày càng biến động, việc tính toán hợp lý là yếu tố sống còn.
1.2. Tạo sự cạnh tranh trên thị trường
Khách hàng có nhiều lựa chọn, họ sẽ dễ dàng so sánh giá giữa các quán ăn. Một mức giá phù hợp giúp quán cạnh tranh công bằng mà vẫn đảm bảo chất lượng dịch vụ.
1.3. Góp phần xây dựng hình ảnh thương hiệu
Giá cả cũng là cách định vị thương hiệu. Ví dụ: quán bình dân cần giá “dễ chịu”, trong khi nhà hàng cao cấp phải định giá tương xứng với dịch vụ và trải nghiệm mà khách hàng nhận được.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc định giá món ăn
2.1. Chi phí nguyên liệu
Đây là yếu tố cơ bản nhất. Chủ quán cần tính toán chi phí mua nguyên liệu trực tiếp, hao hụt trong quá trình chế biến, cũng như chi phí gia vị, dầu mỡ…
2.2. Chi phí vận hành
Tiền thuê mặt bằng, lương nhân viên, điện nước, marketing… cũng phải được tính gộp vào khi định giá. Bỏ qua yếu tố này dễ khiến giá bán thấp hơn thực tế, gây lỗ vốn.
2.3. Thị trường và đối thủ cạnh tranh
Cùng một món ăn, giá bán ở trung tâm thành phố có thể cao gấp đôi so với vùng ngoại ô. Đồng thời, giá của đối thủ trong cùng khu vực cũng là thước đo quan trọng để định giá.
2.4. Khả năng chi trả của khách hàng
Mỗi nhóm khách hàng mục tiêu (học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng, hộ gia đình…) có khả năng chi trả khác nhau. Định giá hợp lý với tệp khách hàng mục tiêu sẽ giúp quán giữ chân họ lâu dài.
3. Các phương pháp định giá món ăn phổ biến
3.1. Định giá dựa trên chi phí
Công thức đơn giản: Giá bán = Chi phí nguyên liệu + Chi phí vận hành + Lợi nhuận mong muốn.
Ví dụ: Một bát phở có chi phí nguyên liệu 20.000đ, chi phí vận hành 10.000đ. Nếu muốn lợi nhuận 40%, giá bán hợp lý sẽ là:
(20.000 + 10.000) x 1,4 = 42.000đ.
3.2. Định giá theo đối thủ
Theo dõi giá bán của các quán cùng phân khúc. Nếu đối thủ bán cơm gà 35.000đ, bạn có thể bán bằng hoặc thấp hơn một chút (32.000đ) để cạnh tranh, hoặc cao hơn nhưng kèm dịch vụ tốt hơn.
3.3. Định giá theo giá trị cảm nhận
Khách hàng không chỉ trả tiền cho món ăn, mà còn cho trải nghiệm. Ví dụ, cùng một ly cà phê, bán ở vỉa hè chỉ 15.000đ, nhưng trong quán máy lạnh sang trọng có thể lên tới 50.000 – 60.000đ.
3.4. Định giá linh hoạt (Dynamic Pricing)
Một số quán áp dụng giá khác nhau theo khung giờ. Ví dụ: giá đồ uống giảm 20% vào giờ vắng khách buổi chiều để tăng doanh thu.
4. Kinh nghiệm định giá món ăn cho menu
4.1. Giữ mức giá ổn định
Khách hàng thường nhạy cảm với việc tăng giá. Thay vì tăng giá liên tục, bạn có thể giảm khẩu phần một chút hoặc bổ sung combo để cân đối chi phí.
4.2. Sắp xếp món trong menu khéo léo
Nghiên cứu cho thấy khách hàng có xu hướng chọn món nằm ở đầu và cuối menu. Bạn có thể đặt các món “đinh” hoặc món có lợi nhuận cao ở vị trí này.
4.3. Tạo combo và upsell
Bán combo (cơm + canh + nước) với giá thấp hơn tổng giá lẻ giúp khách hàng thấy tiết kiệm hơn, đồng thời tăng doanh thu cho quán.
4.4. Theo dõi và điều chỉnh thường xuyên
Thị trường, nguyên liệu, nhu cầu khách hàng thay đổi liên tục. Vì vậy, hãy định kỳ xem lại giá bán để có sự điều chỉnh kịp thời.
5. Ví dụ thực tế
-
Quán phở bình dân tại Hà Nội: Chủ quán tính chi phí 25.000đ/bát, thêm 10.000đ chi phí vận hành. Với mức lợi nhuận 30%, giá bán đưa ra là 45.000đ. Khách hàng vẫn chấp nhận vì giá ngang bằng khu vực.
-
Nhà hàng cao cấp tại TP.HCM: Một món beefsteak có chi phí nguyên liệu 120.000đ, chi phí vận hành 80.000đ. Nhà hàng định giá bán 380.000đ vì ngoài món ăn, khách hàng còn được trải nghiệm không gian sang trọng, phục vụ chuyên nghiệp.
>>> Đọc thêm: Làm sao để quán ăn đông khách mùa vắng khách?
6. Những sai lầm thường gặp khi định giá món ăn
6.1. Chỉ dựa vào chi phí nguyên liệu
Nhiều chủ quán chỉ cộng thêm lợi nhuận lên chi phí nguyên liệu mà quên tính đến chi phí thuê mặt bằng, nhân viên. Điều này khiến lợi nhuận thực tế thấp hơn mong đợi.
6.2. Chạy theo đối thủ một cách mù quáng
Thấy đối thủ giảm giá thì cũng giảm giá theo, nhưng không tính toán kỹ chi phí của mình. Đây là sai lầm khiến nhiều quán “chết yểu” vì lợi nhuận không đủ duy trì hoạt động.
6.3. Thay đổi giá quá thường xuyên
Việc tăng giảm giá liên tục khiến khách hàng mất niềm tin, cho rằng quán thiếu ổn định. Hãy điều chỉnh một cách từ từ và có lý do hợp lý.
6.4. Không phân tích hành vi khách hàng
Nếu không nghiên cứu thói quen, nhu cầu của khách hàng, việc định giá dễ bị lệch so với khả năng chi trả thực tế.
7. Kết luận
Định giá món ăn không đơn giản chỉ là cộng thêm vài phần trăm lợi nhuận vào chi phí nguyên liệu, mà là cả một chiến lược cần sự tính toán kỹ lưỡng. Một mức giá hợp lý phải cân bằng được 3 yếu tố: chi phí – khách hàng – đối thủ.
Bằng việc áp dụng các phương pháp như định giá theo chi phí, theo giá trị cảm nhận, kết hợp theo dõi thị trường và hành vi khách hàng, quán ăn hoặc nhà hàng có thể xây dựng một menu vừa hấp dẫn vừa mang lại lợi nhuận ổn định.
Hãy nhớ: Giá cả không chỉ là con số, mà còn là cách bạn định vị thương hiệu và tạo dựng niềm tin với khách hàng. Một chiến lược định giá đúng đắn sẽ giúp quán ăn phát triển bền vững, bất chấp biến động thị trường.
Việt Xanh chúc bạn thành công!